HENK

Henk is langs geweest. Neen, niet ónze Henk. Ja, die ook - Henk van de houtzaagploeg - maar hier gaat het over een andere Henk.

Nou, dat hebben we geweten! Overal heeft ie z’n sporen nagelaten. Ook bij ons.

Het KNMI en NOS hadden het er maar druk mee: ze kleurden het land in met code geel en oranje. “Henk”, aldus de NOS, “was de eerste storm van 2024. Onder meer in IJmuiden en Vlissingen werd ruim een uur lang gemiddeld windkracht 9 gemeten. Het KNMI waarschuwde voor lokaal zeer zware windstoten. Ook werd gevreesd voor wateroverlast”. We zijn wel wat gewend, maar wind en regen waren dit keer wel heel erg overvloedig aanwezig. Losgewaaide gevels, uitgerukte bomen en plassen, grote plassen water. De velden van de Tennisvereniging stonden grotendeels onder water, op de paden van Te Werve kon je overal grijze luchten weerspiegeld zien. Op Schiphol, vertelde NH Nieuws, viel de hinder mee. Daar is niet iedereen het mee eens. Mijn buurman, bijgekleurd tijdens een zonnig weekje Malaga, zag nog bleker dan toen ie vertrok, nadat de piloot het vliegtuig bij terugkomst twee keer moest doorstarten en pas bij de derde poging het toestel onder gejuich en applaus aan de grond kreeg. Soit. 

Duidelijk is dat het stormseizoen 2023-2024 open is. Een storm waarvoor het KNMI waarschuwt met code oranje of rood, krijgt een naam. Met die namen probeert men duidelijk te maken dat het gaat om een serieus gevaar. Heeft een storm een naam, dan gaat het dus uitdrukkelijk niet om een zomerbriesje. Kortom: meubilair vastzetten, de was binnen halen, ramen en deuren dicht. Het KNMI werkt daarbij samen met de weerdiensten van het Verenigd Koninkrijk en Ierland. Nederland heeft dus ook een deel van de stormnamen bepaald: zoals de namen Gerrit en Henk. Die stormen hebben we inmiddels gehad. Maar wees gerust: de namen van de volgende stormen staan al klaar: Isha, Joycelyn, Kathleen, Lilian, Minnie, Nicolas, Olga, Piet, et cetera, tot Walid aan toe (website KNMI).

Op Te Werve heeft Henk zoals gezegd flink huisgehouden. Grote en kleine bomen waren het slachtoffer. Zoals een grote oude woudreus die dwars over het Laantje van Kort is gaan liggen. Alle hulde aan de vrijwilligers die binnen de kortste keren aan de slag gingen om de paden weer toegankelijk te maken. De zaagploeg stond met vier gierende motorzagen paraat. Een hele klus: de boom moet namelijk helemaal aan stukjes worden gezaagd om het hout uit het bos te kunnen halen.

          

 

Daarbij doen zich twee vragen voor: hadden we vooraf kunnen voorzien dat die bomen zouden omvallen bij forse wind? En: gaan we dit met de klimaatverandering vaker meemaken?

Wat de eerste vraag betreft: elk jaar lopen we rond en bekijken we het bomenbestand. Wat is goed, waar dreigen grote takken af te vallen? Bij de vraag of een boom om moet spelen diverse vragen: wat is het risico voor bezoekers als ie omgaat of als de tak afbreekt? Welke schade richt de boom aan als ie omvalt (andere bomen of takken die afbreken). Is de boom belangrijk voor vleermuizen? Voor spechten? Sommige van die vragen zijn snel en simpel te beantwoorden, andere vragen overweging en afweging. Een boom kan er onberispelijk uitzien en toch slecht zijn. Maar ook: elk seizoen is er veel zaagwerk. En het zaagseizoen duurt maar tot half maart (vanwege de vogels). We moeten dus bepalen wat het belangrijkste is. Kortom, zo eenduidig is het niet. Aan de omgevallen woudreus was van buiten af niet te zien dat ie slecht was en kon omvallen.

Dan de vraag of we meer van zulke stormen kunnen verwachten door klimaatverandering. “Neen”, zegt het KNMI en niet voor het eerst. “De kans op stormen wordt niet groter door klimaatverandering”…”Klimaatmodellen laten voor de toekomst geen toename zien van de windsterkte. De waarnemingen laten een afname van de wind zien in het binnenland. Deze afname komt deels door de verruwing van het landschap: meer gebouwen remmen de wind af”.

Kan dan straks eindelijk de rust op het terrein terugkeren? Niks ervan: het asfalt is op veel plaatsen versleten en moet worden verwijderd. Er komen kleischelpen voor terug. Nog even afzien dus….    

MvL5-1-2023       

Foto motorzagers: Ruud Driessen