WILGEN KNOTTEN – ZAGEN AAN DE ZIEL VAN RIJSWIJK?

Het is weer zover: eens in de drie jaar knotten we de wilgen op Te Werve. De wilg is een mooie boom, heel geschikt om de strook langs het Meer te markeren. Groeit snel, een prachtige boom om naar te kijken. Zeker in de winter wanneer de kale takken van geknotte wilgen een mooi grafisch beeld aftekenen tegen de witte of blauwe lucht. Een karakteristieke boom voor het natte Hollandse landschap.

We knotten de wilgen voordat de takken te dik worden en je er niet meer met de (hand)zaag bij kunt komen. Omdat het snelle groeiers zijn leidt dat tot volle bossen losse takken en takjes: de wilgentenen. In vroeger tijden – tot z’n jaar of vijftig geleden - werden de taaie wilgentenen in ons land vaak gebruikt voor het vlechten van manden en schuttingen. In hele grote aantallen werden ze verwerkt tot zinkstukken voor de bescherming van dijken en beschoeiingen. Gebundeld in bossen met een touwtje er omheen zijn ze onder de prachtige naam “wiepen” nog altijd te koop in gespecialiseerde bedrijven. Zinkstukken zijn ook massaal gebruikt bij de inpolderingen in het IJsselmeer. Wie vandaag de dag een kwekerij van dit soort rijshout wil zien moet eens afreizen naar de indrukwekkende griendgronden bij Rhoon, vlak onder Rotterdam. Als het water niet te hoog staat kun je daar uitstekend wandelen.

Een wilg kun je kweken met zaad, maar veel gemakkelijker is het stekken. Zaag een stevige tak af, een zogenaamde “poot”, zet ‘m in vochtige of zelfs natte grond en aanschouw het wonder: de nieuwe wilg. Je kunt daarvoor lange, maar ook korte poten gebruiken. Inderdaad, zo zijn in Den Haag de Lange Poten en de Korte Poten ontstaan.

“Rijshout”, het woord is zojuist gevallen. En daar hebben we in Rijswijk wel wat mee. Is de naam van onze gemeente daar niet van afgeleid? Rijswijk als plaats waar zoveel wilgen groeien. Het zou heel goed kunnen. De Gemeente zelf is er vast van overtuigd: al vanaf de zeventiende eeuw siert de wilg het wapen van Rijswijk. U kent het wel, de wilgentak op een wapenschild, stevig vastgehouden door een stoere leeuw. Die waait niet weg!

Het is een heel waarschijnlijke verklaring. Of het echt klopt is niet helemaal zeker, zo leert ons “Rijswijk, nu…en vroeger”, de brochure die de Historische Vereniging Rijswijk in 2019 schreef en als cadeau bij hun 35-jarig jubileum op elke deurmat in Rijswijk liet vallen. Want in 1083 werd het woord Rijswijk al genoemd; in een Latijnse kroniek werd gesproken over Deddo van Rijswijk. Was hij de naamgever van onze eeuwenoude woonplaats? Nooit meer wat gehoord van of over deze Deddo. In 1267 wordt er voor het eerst gesproken over de parochie van Rijswijk. Is dat de bron? Nou ja, alles kan, misschien komen we dat ooit nog eens te weten.     

Voorlopig knotten we onze ruim 50 wilgen met een gerust hart. We hebben niet de indruk dat we daarmee zagen aan de ziel van Rijswijk.

 

Mvl11022023

Foto: Gerda Idsinga