’T IS BIJ DE KONIJNEN AF….OF NU NIET MEER?

Wie wordt er nou niet vertederd door zo’n lief konijntje? Elk kind wil zo’n beestje graag oppakken en aaien. Zelfs volwassenen blijven er niet onberoerd bij. Een mooi konijn is een plaatje, zéker als onze fotograaf Rob Mostert dat plaatje heeft geschoten van een konijntje op ons terrein.

Ze zijn er dus weer: konijnen op Te Werve. Lange tijd was er geen enkele te zien. Dat was “bij de konijnen af” zoals het officiële Nederlands gezegde luidt: “heel erg”. Nu huppelen er weer enkele rond. Er waren dit voorjaar zelfs drie jongen, maar die hebben het met onze roofdierenfauna helaas niet overleefd. Jammer. Opvallend is wel dat er twee kleuren zijn: het gebruikelijke bruingrijze konijn, maar ook een bijna geheel zwarte variant.

Wonderlijk, het kan een spontane mutatie zijn, maar ook een dier dat iemand kwijt wilde en op ons terrein heeft gezet (niet doen; een wild konijn is echt wat anders dan een tam huisdier!). Leuk is wel dat ze zeker in elkaar zijn geïnteresseerd, zoals uit onderstaande foto blijkt.                  

Vandaag de dag zijn konijnen hobbydieren: om naar te kijken, om ermee te spelen. Vroeger was dat wel anders. Toen er nog geen koelkasten waren (ja, lieve kindertjes, ook die tijd is er ooit geweest!) moest je tijdig zorgen voor voldoende voedsel om de winter door te komen. Erwten, duiven en konijnen. De eerste kon je drogen, de laatste twee kon je zo vers van het veld halen. Konijnen werden dus met andere ogen bekeken. Maar ook hun zachte vel voorzag in een zekere behoefte. En - tja, je kunt het je nu niet meer voorstellen – konijnen waren voor de adel zeker ook een speeltje voor hun jachthobby. Om altijd wel een paar huppelende schietschijfjes in de buurt te hebben werden Conijnen – want zo schreef je dat destijds – op een afgesloten terrein gezet: een Conijnenwarande. Een afgesloten terrein, vaak een heuvel, waar de dieren holen konden maken. Maar het terrein konden ze niet af. Ook Te Werve heeft ooit zo’n warande gehad: in de 17^e eeuw schreef Simon van Leeuwen het volgende over Te Werve: “Dit Huys heeft behalven fijne schoone Thuynen en Boomgaarden een heerlijke Plantagie van sware en ouwe opgaande Boomen. Item een abondante Reygerye, en Warande van Conynen, en voorts andere deftigheden, tot soo een Riddermatich Huys behoorende”.* Die warande heeft waarschijnlijk gelegen direct rechts van de oprijlaan.

Met de konijnenstand in Nederland gaat het op- en afwaarts. Misschien leest u de Staatscourant niet elke dag, maar in nummer 56788 in 2020 was een nieuwe Rode Lijst Zoogdieren opgenomen met daarop óók het konijn. Niet direct als bedreigde soort, wel als “gevoelige” soort. De jacht is niet gesloten, maar jachthouders hebben wel de plicht om te zorgen voor een redelijke stand.

Warandes waren er ook elders in Nederland volop; voor konijnen of andere dieren. De Koekamp in De Haag was ooit de “Warande ghenaempt de Coe Camp”. Joost van den Vondel schreef in 1617 zijn “Vorstelijcke warande der dieren”**. Toen de adel zijn vorstelijke positie verloor, verdwenen ook de warandes. Vaak ze omgezet in parken of hertenkampjes.

Hmm, dat laatste had toch bij ons op Te Werve ook wel gekund? 

MVL10-8-22

Foto’s: Rob Mostert

*Batavia Illustrata over ‘t Huys te Werve. Bevattende  “de Verhandelinge van den Adel en Regeringe van Hollandt” samengesteld door Simon van Leeuwen

** Wikipedia