donderdag 17 december 2020

 SPAREN VOOR EEN DINO

Op Te Werve kom je van alles tegen. Planten, ganzen, bomen, roodborstjes. Dat is allemaal goed te begrijpen in een natuurgebied. Toch kom je er – veel minder vaak - ook andere dingen tegen: een verloren handschoen, een fopspeen, een knuffeldier, lege bierblikjes, een verdwaalde bril. Ook dat laat zich makkelijk verklaren: menselijke aanwezigheid. Echt anders wordt het wanneer je een bot vindt. Niet een kippenbotje, maar een stevig stuk kaak met angstaanjagende tanden. Restanten van een dino? WIJ SLUITEN NIETS UIT! 





Hoe komen die botten op Te Werve? Liepen er vroeger dinosauriërs op het landgoed? Zwommen ze in het meer? Vlogen ze rondjes rond de duiventoren? Niets van dat al. De botten die we vinden komen pervrachtwagen, verstopt tussen schelpen. Zoals op alle oude landgoederen zijn ook op ons terrein veel schelpen te vinden. Ze worden gebruikt om op een natuurlijke manier paden te verharden. Het beste kun je daarvoor kleischelpen gebruiken: schelpen waaraan nog flink wat zeeklei zit. En die worden ons geleverd per vrachtwagen.

De combinatie van zeeklei en schelp maakt een stevige deklaag. Zulke kleischelpen komen vooral uit de Waddenzee, meer in het bijzonder uit de Vliestroom, ook wel het “Zeegat van Terschelling” genoemd, de verbinding tussen Noordzee en Waddenzee. En heel af en toe zitten daar wat fossielen tussen. 

Fossiele resten komen dichterbij ook wel voor: in de Zandmotor, die grote zandbak in zee voor de kust van Monster, bedoeld voor de versterking van de kust. Dat zand komt van een plek op ruim 10 kilometer van de kust. Maar daar komen ónze schelpen niet vandaan.



Kunnen die botten die we hebben gevonden van dino’s zijn? Even nuchter blijven: dinosauriërs waren landdieren, géén waterdieren. Dat hun botten soms toch in water worden gevonden komt omdat aan het einde van de IJstijd de zeespiegel steeg en veel land onder water kwam te staan. Wat dat betreft kan het dus!

En dino’s – er waren honderden soorten – kwamen overal op aarde voor. Dus waarom niet in de buurt van de plaats waar onze schelpen vandaan komen. Zo’n 65 miljoen jaar geleden – zelfs Te Werve bestond ten nog niet – is onze aarde geraakt door een flinke meteoriet van vermoedelijk 10 kilometer doorsnee. Dat deed letterlijk zoveel stof opwaaien dat de aarde jarenlang verduisterd is geweest. Gevolg was dat alle dino’s toen zijn uitgestorven. Botten genoeg dus! 

Ook dat is nog geen sluitend antwoord op onze vraag: zijn de botten die wij vonden van een dino geweest? Om dat antwoord te vinden hanteren wij een geheel eigen originele methode: we sparen ze gewoon op en kijken of we daarmee een skelet van een dino kunnen maken. Kwestie van puzzelen dus.  

Als voorbeeldafbeelding heeft Naturalis in Leiden ons geheel belangeloos een afbeelding gestuurd van het skelet van een Tyrannosaurus, de T-Rex. Geen kleintje inderdaad, een meter of 17 lang. Maar dan hebben we wel meer kans dat onze stukjes érgens passen. Zo houden we de moed erin.

In de afgelopen vijf jaar hebben we drie botten gevonden. We hebben dus nog even tijd nodig voordat we alle stukjes bij elkaar hebben. Als het zover is geven we u een seintje!

MvL16-12-20

   


Geen opmerkingen:

Een reactie posten