TE KOUD OM TE VRIJEN

Buiten is het koud. Bezoekers van de Vrijersheuvel op het terrein zijn in geen velden of wegen te bekennen. Logisch: wie wil er nou vrijen bij dit weer?

Misschien is dit dan een goed moment om uit te leggen dat de Vrijersheuvel helemaal niet is bedoeld om te vrijen. De heuvel héét ook niet zo. De echte naam is “Kaagberg”. Dat vraagt om enige uitleg.

Het terrein van Te Werve zag er vóór 1910 heel anders uit. Gezien vanaf het landhuis kon je zelfs tot Delft kijken. Allemaal landerijen. Een deel daarvan behoorde tot Te Werve. De eigenaar, Abel Labouchere, besloot in 1910 een deel van het zand te verkopen en liet om die reden het meer graven. Bij dat graafwerk is als grens de sloot aangehouden die liep langs het huidige gazon voor het landhuis. Daarin zat al een bocht: een kromming die om deze heuvel liep. De heuvel was kunstmatig en had een doel: een schuilplaats bieden voor het vee als het weiland onder water liep. Een waardevol bezit. Zo’n verhoging in het landschap heet een kaag. De Vrijersheuvel heet daarom eigenlijk de Kaagberg. De berg is heel bewust gehandhaafd bij het graven van het meer. Een historisch element in het landschap en ongetwijfeld één van de redenen waarom de tuin vanwege zijn “Historische tuin- en parkaanleg” later tot rijksmonument werd verklaard. Daar willen we dus heel erg zuinig op zijn.

Waar die heuvel is? Precies tegenover de voorkant van het pomphuisje met de rood-witte luiken. U heeft achter het heuveltje een prachtig uitzicht op het water.

Het woord “kaag” kennen we allemaal: wie is er nog nooit in Kaagdorp geweest? Of op de Kagerplassen? Al in de dertiende eeuw werd het woord gebruikt in de betekenis van “buitendijks land”. Hollandse Friezen kennen het als koog: Koog aan de Zaan, De Koog op Texel.

Enfin, u bent weer wat wijzer. Graag even luid kuchen als u langs de heuvel loopt…...  

MvL

21-1-2020