Als de buitentemperatuur daalt stijgt in ons land de schaatskoorts. Zo gaat dat nou eenmaal. Geen wonder dat bij de eerste sneeuw de nervositeit al toeneemt, óók op Te Werve. Hebben wij immers niet een prachtig meer om dicht te vriezen? Onder de vrijwilligers zijn talloze cracks die geoefend en wel met strak geslepen schaatsen op scherp staan vanaf de eerste nachtvorst. Enne... u weet toch wel van de glisser: de schaats gemaakt van een paardenbot? Opgedoken bij het graven van de Put. Lees meer over een groots verleden maar .... een magere toekomst van het schaatsen op ons landgoed.
In de archieven van Te Werve zijn de foto's nog te vinden: schaatsen in de winter van 1946-1947. De koudste winter in ruim tweehonderd jaar. Kouder nog dan de legendarische winter van 1962-1963, u weet wel, die van Reinier Paping. Het staat Kees Kort nog in het geheugen gegrift. Hij was in 1946 al in dienst van de Shell en moest samen met de tuinlieden meehelpen om de schaatsbaan te vegen en de scheuren te dichten: "Dat deden we met een pannetje heet water. Dan smolt het ijs een beetje en kon je het weer glad laten dichtvriezen". Als het meer bevroren was waren álle Rijswijkers welkom, ook al werkten ze niet bij de oliereus.
Bij het portiershuisje kon je aan het loket een kaartje kopen. Wim en Piet Holtkamp, oom en vader van de ons bekende vrijwilligers en Jos Bentvelsen slepen er schaatsen en verkochten koek en zopie.
Als het ijs te dun was gaf een handbeschreven schoolbord bij het water aan dat het schaatsen ten strengste verboden was. Wee je gebeente als je je dan nog op het ijs waagde! Dan werd je Te Werve-kaart ingenomen! Voor zeker een hele week. Er gaat nog een siddering door Willem Smith - als jonge jongen vaste bezoeker van Te Werve en nu trouwe vrijwilliger - als ie daaraan terug denkt. Hij leerde in de winter van 1962/1963 schaatsen op het meer; achter een grote zware stoel om zich overeind te houden.
Oude Schaats
De bijzondere relatie tussen Te Werve en het schaatsen blijkt ook uit de vondst van een schaats, gemaakt van een paardenbot, een zogenaamde glisser, een "glijer". Die werd gevonden bij het graven van het meer in 1910. Toen dook ie op tussen het zand dat naar boven werd gehaald. De familie Labouchere heeft 'm goed bewaard. Later hebben zij de schaats geschonken aan Te Werve, die hem in bruikleen heeft overgedragen aan Museum Rijswijk. Daar is ie netjes opgeborgen. Volgens de Rijswijkse archeoloog is er ooit slechts één ouder voorwerp in Rijswijk gevonden.
(Oh ja, het is maar een enkele schaats; mocht u ooit de andere vinden, dan meldt u zich toch wel?)
De glisser van Te Werve (foto: Museum Rijswijk)
Schaatsen op de "mooiste IJsbaan van ‘s-Gravenhage en omstreken" (aldus Jan Eijken en Willem van der Ende in hun boek Het Meer van Te Werve. Honderd jaar water in De Put uit 2011) was natuurlijk pas mogelijk na 1910. Hele strenge winters waren er in 1929, 1946/47 en in 1962/63, minder koude in de jaren vijftig. Waarschijnlijk is in 1963 voor het laatst op het meer geschaatst. Tja.... komen die tijden ooit nog terug?
MvL 22-1-19
Geen opmerkingen:
Een reactie posten