Bladaarde
Ook op landgoed Te Werve gebruiken de gevallen bladeren! De vrijwilligers hebben het er nu heel druk mee: vegen, vegen, vegen, verzamelen en afvoeren naar de speciale plek.

                                            
Als de bladeren vallen, zijn we geneigd om die zo snel mogelijk op te ruimen. In een ‘ecologische’ tuin is dat niet nodig. Het is immers een heel natuurlijk fenomeen dat gevallen bladeren de grond tijdens de herfst en winter bedekken. Maar waar hou je het best rekening mee als je bladeren in je (moes-)tuin wilt gebruiken?
Diverse soorten: taai, mals, zuur, ziek?
Verschillende bladeren verschillen in tempo van composteren, maar uiteindelijk verteren ze allemaal.

• De zachte bladeren van wilg, linde of berk zijn tegen het eind van de winter al bijna helemaal vergaan.

• Heel taaie bladeren (hulst, laurierkers) en zure bladeren (eik, beuk, notenboom) en naalden van coniferen verteren ook, maar langzamer.       
• Maar ook bladeren met schimmels, insectenvraat of gallen kun je gerust als mulch gebruiken.
  
  
  
  
  

Hoe maak je bladcompost?
Met veel boombladeren en wat geduld maak je die zelf zo:

1. Verzamel afgevallen blad op een vochtige dag. Droog blad is ook goed, maar dat moet je dan wel natmaken. Het blad van de meeste bomen verteert heel snel. Blad van beuk en eik composteert langzamer, maar werkt ook. Meng bij voorkeur verschillende soorten blad.
2. Stop het vochtige blad in een grote plastic zak of iets dergelijks.
3. Prik enkele gaten onder in de zak en zet hem weg.
4. Schud die zak om de maand eens door elkaar, en geef ook wat water als het materiaal te droog is.
5. Na twee jaar heb je een perfecte vervanger voor turf of kokosvezels. De hoeveelheid bladcompost is niet groot: je houdt ongeveer 20% over van je oorspronkelijke massa. Je kunt ook houtsnippers of een mengsel van bladeren en snippers in een paar jaar laten verteren tot potgrond.
   

Gerda Idsinga. Bron: Velt.nu

 

HEKSENKRINGEN

Tijdens een van mijn vele wandelingen op Te Werve kwam ik heel veel prachtige koraalzwammen tegen, een paar robuuste plooivoetzwammen en een groepje teer ogende porseleinzwammen. Zo kan ik nog wel even doorgaan. Over de hoeveelheid verschillende soorten paddenstoelen kan ik me blijven verbazen. Eigenlijk ben ik die dag op zoek naar heksenkringen. Onder de bomen waar ik vorig jaar een heksenkring had aangetroffen is ook dit jaar weer zo'n fascinerende cirkel van nevelzwammen uit de grond tevoorschijn gekomen. De kring is zo groot, dat het onmogelijk blijkt om deze in zijn geheel fatsoenlijk op een foto vast te leggen.

                                         

Omdat paddenstoelen zo plotseling, op mysterieuze wijze, kunnen verschijnen werden ze  vroeger vaak geassocieerd met magie en hekserij. Gisteren was er nog niets te zien en vandaag staan er ineens heel veel paddenstoelen en dan ook nog in een cirkel. Hoe kan dat? Zijn hier bovennatuurlijke krachten aan het werk? Hebben hier, op deze plek, heksen gedanst? De Engelse naam fairy ring, baseert zich op een rondedans van elfen of feeën. Aan al deze verhalen kwam een eind toen in 1807 door ene Wollaston werd vastgesteld dat heksenkringen werden veroorzaakt door schimmels.

Achter het verschijnsel heksenkring gaat een complex en fascinerend biologisch systeem schuil. Dat wat boven de grond te zien is, de paddenstoel, is slechts een klein deel van een veel groter organisme. Het grootste deel, het mycelium of zwamvlok, bevindt zich onder de aarde. Dit netwerk van ragfijne schimmeldraden groeit tussen de planten- en boomwortels door en speelt een belangrijke rol in het ecosysteem.

Het mycelium staat in verbinding met bijvoorbeeld een boom. Op deze manier krijgt de boom extra voedingsstoffen in de vorm van mineralen, die de schimmels uit de bodem halen. In ruil daarvoor ontvangen de schimmels weer suikers van de boom, aangemaakt door middel van fotosynthese. Fotosynthese is het proces waarbij groene planten zonlicht gebruiken om suikers en zuurstof te produceren. Deze samenwerking is van levensbelang voor veel soorten.
 Als de weersomstandigheden gunstig zijn, d.w.z. voldoende vocht en een gematigde temperatuur, dan ontstaat aan het einde van zo’n schimmeldraad een paddenstoel. De paddenstoelen zorgen op hun beurt, door middel van het verspreiden van sporen, dat er weer nieuwe schimmeldraden ontstaan.

In een heksenkring breidt het mycelium zich uit vanaf één centraal punt. De ondergrondse draden groeien in alle richtingen ongeveer met dezelfde snelheid uit. Daar waar de organische voedingsstoffen in de grond uitgeput raken, sterft de zwamvlok af. Alleen in het buitenste gedeelte van de zwamvlok is de schimmel dus actief. Aan het einde van de schimmeldraden ontstaan de vruchtlichamen in de vorm van paddenstoelen. Het groeipatroon van het mycelium wordt op deze manier boven de grond zichtbaar, zie daar een heksenkring!
De cirkels van heksenkringen worden dus ieder jaar groter. Heksenkringen die in symbiose leven met een boom, blijven meestal kleiner dan de kringen in bijvoorbeeld een grasveld. Een van de oudst bekende heksenkringen leeft in een grasveld in Frankrijk, een kring van waarschijnlijk zevenhonderd jaar oud met een diameter van meer dan zeshonderd meter.

Wanneer het einde van het paddenstoelenseizoen in zicht is, vaak in november, verschijnen er grote heksenkringen van nevelzwammen op Te Werve. Deze grijze paddenstoelen zorgen ervoor dat het dichte bladerdek waar ze op leven verteerd wordt.

IG 17-11-2025

bron: wikipedia, IVN, Resource, Nature today

 
STRANDWAL EN HET MEER VAN TE WERVE
 
Afgelopen week vond voor de 16e keer het Strandwalfestival plaats in Rijswijk. Waar komt die naam eigenlijk vandaan en wat heeft deze met landgoed Te Werve te maken?

Ongeveer tienduizend jaar geleden kwam er een eind aan de laatste ijstijd. Door het smeltwater begon het water in de oceanen te stijgen. Het duurde nog vijfduizend jaar voordat de drooggevallen Noordzee weer werd gevuld met water. Bij deze “doorbraak” werden enorme hoeveelheden zand verplaatst. Door de stroming van het water ontstond een muur van zandbanken, van Monster tot Bergen aan Zee.

De Rijswijkse strandwal stak een meter boven het water uit en was ongeveer vierhonderd meter breed. Door aanhoudende westenwinden ontstonden er duinen op de strandwal.
Pas vijfhonderd jaar later ontstond de Haagse strandwal, hierdoor verplaatste de zee zich westwaarts en kwam er een eind aan de duinvorming op de Rijswijkse strandwal.
Tussen de Haagse en Rijswijkse strandwal vormde zich een veengebied, waar heel veel later de Schilderswijk en Laakkwartier gebouwd werden.

De zee slaagde erin om bij vloed op sommige plekken het land weer binnen te dringen, daardoor ontstonden diepe geulen in het veengebied. In en nabij de geulen werd zand en lichte klei afgezet.
Een grote geul bij Rijswijk, de Gantel, had een uitloper die doodliep op de strandwal. Op deze later verzandde uitloper zou Te Werve gebouwd worden.

Vanaf het jaar 1000 begon men, eerst op primitieve wijze, het water weg te laten lopen en de landzijde van de strandwal te ontginnen. Deze laaggelegen gebieden werden gebruikt als weidegrond. Op de hoger gelegen delen werd landbouw bedreven en er ontstonden bossen. Op het strandwal gedeelte en de omringende weidegronden is de landgoederenzone ontstaan waarvan Te Werve onderdeel is. Op Te Werve zijn nu nog restanten te vinden van het duingebied.

De duinen van de strandwal werden in de loop der tijden nagenoeg allemaal afgegraven en gebruikt voor ophoging van de lage veengebieden.

De laatste bewoner van Te Werve was Abel Labouchere. Hij was eigenaar van aardewerkfabriek “De Porceleyne Fles” in Delft. Buurman aan de Van Vredenburchweg,  was vleeshandelaar Joh.H.H. Moll.

Op een ochtend in 1908 zag Labouchere, op het land van zijn buurman, een bouwkeet verrijzen. Bij navraag bleek dat er zand afgegraven zou worden. Het verhaal ging dat nadien de zandput gevuld zou worden met Haags huisvuil. Dat vond Abel Labouchere helemaal geen goed idee.

Hoe het precies is gegaan is niet helemaal duidelijk maar buurman Moll en Labouchere dienen een tijdje later samen een verzoekschrift in bij het Hoogheemraadschap van Delfland voor het uitkleien en ontgronden van een aantal percelen. Als de Put eenmaal is uitgegraven is Abel Labouchere de enige eigenaar.

Het uitgegraven zand dient voor het ophogen en bouwrijp maken van de Laakhaven terreinen waar de gemeente Den Haag een abattoir wil bouwen.

Met een enorme machine, “De ijzeren man”, werd het zand uitgegraven en zo ontstond het meer van Te Werve.

IG 2-10-2025

 bron en foto`s: publicatie(2015) Natuur- en Cultuurhistorische Vereniging Te Werve en het boekje “Het Meer van Te Werve”, Stichting Rijswijkse Historische Projecten 2011 en “De Santvaerders van Rijswijk”, een publicatie van de natuur- en cultuurhist. vereniging Te Werve

 

OVERVLOED

Te Werve is een plek met een rijke geschiedenis. Naast de vele verhalen en herinneringen laten ook de seizoenen hun rijkdom zien. De herfst en winter met enorme hoeveelheden vallende bladeren, de geur van verteerde aarde en vele soorten paddenstoelen. Het voorjaar met uitbarstende knoppen, tere bloesems, bloeiende stinzenplanten en… niet te vergeten, de geur van daslook. En dan nu, de zomer, met prachtig bloeiende bloemen en een overvloed aan rijp fruit.

De kerspruimen hangen dit jaar boordevol met prachtig geel-oranje-rood gekleurde vruchten. Aan de overkant van het meer, langs het binnenpad, hebben we flink moeten ingrijpen en opruimen. Sommige takken van een kerspruim hangen tot op de grond of dreigen af te scheuren omdat ze lood en loodzwaar zijn van de overvloed aan vruchten.

 

De Nederlandse naam, Kerspruim, is bijna een letterlijke vertaling van Prunus cerasifera, de wetenschappelijke naam. Cerasifera, afgeleid van het Latijnse cerasi(kers) en fero(dragen). Prunus komt van het Latijnse pruina, dat geur betekent en verwijst naar de geur van de rijpe vruchten.

Ook bramen zijn weer volop aanwezig. In het voorjaar hebben we achter op het tweede hockeyveld een enorme kerspruim (inmiddels ook overvol met vruchten) bevrijd van een dek aan bramenstruiken. De boom was bijna helemaal aan het zicht onttrokken. Bramenstruiken worden om deze reden regelmatig ingedamd.

Dit jaar zijn berenklauwen massaal aanwezig. Heracleum is een geslacht van ongeveer zestig soorten tweejarigen en overblijvende kruiden in de schermbloemfamilie. Ze zijn werkelijk prachtig, deze planten met hun indrukwekkende bloemschermen. Zoals de naam al doet vermoeden heeft de berenklauw klauwvormige bladeren.

Gewone berenklauw (Heracleum sphondylium) komt van nature voor in Europa, op stikstofrijke vochtige grond in de volle zon en in halfschaduw. Gewone berenklauw kan anderhalf tot twee meter hoog worden en kun je vinden langs dijken, in bermen langs wegen, in graslanden en ruigten.

Tussen de gewone berenklauwen komen we ook wel de reuzenberenklauw (Heracleum mantegazzianum) tegen. De reuzenberenklauw komt oorspronkelijk uit de Kaukasus en hoort hier niet thuis. Hij kan wel vijf meter hoog worden. Met zijn enorme bladeren overwoekert hij alle inheemse plantensoorten. Hij verspreidt zich snel door de grote hoeveelheid zaden die hij produceert.

We weten dat de reuzenberenklauw, vanwege gezondheidsrisico’s, bestreden moet worden. Als mensen in aanraking komen met het sap van deze plant kan dat heftige jeukende vlekken op de huid veroorzaken, vooral onder invloed van zonlicht. De vlekken zien eruit als brandwonden. Oppassen geblazen dus!

 Het is dus belangrijk dat we onderscheid kunnen maken tussen de inheemse soort en de invasieve exoot. Deze laatste, de reuzenberenklauw moet dus verwijderd worden.

De stengel van de reuzenberenklauw, met een diameter van soms wel vijf à tien centimeter, heeft paarsrode strepen en vlekken en ruwe stijve haren. De stengel van de gewone berenklauw is twee à drie cm dik, is éénkleurig groen tot paars en zacht behaard.

Nu we het dan toch over overvloed hebben wil ik, tot slot, de vele ganzen die op Te Werve rondscharrelen nog even noemen. Ganzen hebben bijna geen natuurlijke vijanden. Vooral de Canadese en Nijlganzen zijn massaal aanwezig.

Laatst zagen we twee volwassen ganzen met wel 20 kuikens. We vroegen ons af of deze moderne ganzen ook aan samengestelde gezinnen doen… want zoveel eieren passen toch echt niet allemaal onder één moeder gans.

IG 1-8-2025; foto ganzenkuikens EJ; foto Berenklauw GI

bronnen: obsidentify, waarneming.nl, west-vlaanderen.be en wikipedia.

 

HOTEL BEWONERS

Binnenkort staat het veld, dat vroeger het tweede hockeyveld was, weer vol met bloemen. Dat is heel fijn voor vlinders, bijen, hommels en nog veel meer ander nuttig gespuis.

Achter op het terrein van Te Werve hebben vrijwilligers een insectenhotel gebouwd. Het hotel is bijna helemaal gemaakt van gevonden materialen op Te Werve.

En nu maar hopen dat heel veel verschillende bewoners hun intrek zullen nemen.

Metselbijen leggen in het voorjaar hun eitjes. Hopelijk gaan ze dit in de toekomst ook doen in de buisjes van het insectenhotel. Metselbijen leven niet samen met soortgenoten, maar elk in hun eigen nest gaatje. Je ziet de bijen dan druk heen en weer vliegen omdat ze meerdere eitjes leggen in het kamertje dat ze hebben uitgezocht. Het vrouwtje start achteraan in het holle buisje, dat vult ze met stuifmeel en nectar. In dit zogenaamde bijenbroodje, legt ze haar eitje en dan metselt ze de ruimte dicht. Dat doet ze door zand, klei of leem vochtig te maken met haar eigen speeksel of water. Zo vult ze de hele ruimte op. In de eerste eitjes zitten de vrouwtjes en in de laatste de mannetjes.

Na enkele dagen komen de eitjes uit en er start een proces van verpopping tot nieuwe metselbijen. Na de winter, als de bijen voelen dat het warmer wordt, maken de mannetjes de gemetselde gaatjes open en komen de nieuwe metselbijen naar buiten. Ze zoeken een partner om net als hun ouders weer voor nageslacht te zorgen. Zo is de cirkel weer rond.

Bijen zijn keurige beestjes, ze ruimen hun eigen rommel op. De hotelkamers hoeven dus na gebruik niet schoongemaakt te worden.

Bijen zijn vegetariërs en hebben haren, vooral aan hun achterlijf, waar het stuifmeel van de bloemen aan blijft hangen, heel handig voor de bestuiving. Heel anders dan wespen, die zijn kaal. Wespen hebben geen haren nodig omdat ze vleeseters zijn. Ze vangen rupsen, muggen en andere insecten, die ze aan hun larven voeren.

Hoornaars zijn dubbel zo groot als gewone wespen en zien er indrukwekkend uit.  Ze bouwen hun eigen nest en blijven doorgaans uit de buurt van mensen. Alleen als je in de buurt van hun nest komt, kunnen ze steken. De Europese hoornaar is een inheemse soort, een goede plaagdieren bestrijder die geen bedreiging vormt.

De Aziatische hoornaar daarentegen is een uitheemse exotische wespensoort. Hij is wat kleiner dan de Europese hoornaar en is verzot op onze inheemse honingbijen. Bij het binnendringen van een bijenkast kan hij grote schade aanrichten en daarom wordt deze Aziatische hoornaar dan ook bestreden. Vorig jaar werd er, hoog in een boom, een nest van Aziatische hoornaars ontdekt op Te Werve. Dit nest is verwijderd.

Na dit “superwesp” uitstapje weer terug naar gewenste bewoners van het hotel. Vandaag zag ik twee atalanta’s kijken of de speciale vlinderkamer iets voor hen is. Het zou toch leuk zijn als ook deze kamer in gebruik wordt genomen.

Op de website van de vlinderstichting lees ik dat men lang geleden dacht dat rupsen en vlinders geheel verschillende dieren waren. Het duurde duizenden jaren voordat mensen erachter kwamen dat de kruipende, dikke rups later in zijn leven verandert in een fladderende tere vlinder.

Ook voor kevertjes zoals het lieveheersbeestje zijn kamers ingericht. In België en Nederland komen wel zestig verschillende soorten lieveheersbeestjes voor. De bladluisetende soorten worden vaak als nuttig gezien en zijn populair. Soorten die schimmels en planten eten kunnen mogelijk ziektes verspreiden en worden vaak gezien als plaaginsecten.

Hoe zit het eigenlijk met hommels, zouden zij ook een kamer zoeken in dit hotel? Ik denk het niet want hommels bouwen hun nest meestal in de grond. Bijvoorbeeld in een verlaten muizen- of mollengang. Die gangen zijn gelukkig genoeg te vinden op Te Werve.

In Nederland komen meer dan 25000 soorten insecten voor. Neem eens een kijkje op de website van EIS Kenniscentrum Insecten.

IG 22-05-2025

foto hommel: EJ

Vlinderstichting, Wespennest Vlaanderen, Natuurmonumenten en IVN

 

 

 

 

 ALLES VERANDERT

Een mooie uitspraak van Heraclitus, al heel lang geleden; “Je kunt niet tweemaal in dezelfde rivier stappen.”  Alle verschijnselen worden gekenmerkt door voortdurende verandering, dat geldt ook voor Te Werve.

Het begon dit jaar met het serene wit van de sneeuwklokjes, het intensieve donkere geel van het speenkruid en de narcissen, gevolgd door ingetogen zachtgeel van heel veel sleutelbloemen.

Naast de enorme hoeveelheid bloeiende daslook en prachtige velden bosanemonen, voert nu de kleur paars de boventoon op Te Werve.

De wilde hyacinten (Hyacinthoides non-scripta) met hun prachtige donkerpaarse tinten groeien in grote velden tussen de bomen. Dit bolgewasje is een plant uit de aspergefamilie en vermeerdert zich behalve door de bolletjes ook door zaadvorming. Ze voelt zich thuis in loofbossen.

De in Nederland voorkomende Wilde hyacinten zijn vaak een bastaardvorm van de Hyacinthoides non scripta en de Hyacinthoides hispanica, de Spaanse variant die vaak in tuinen wordt aangeplant.

De blauweregen (Wisteria), een geslacht van tientallen houtige slingerplanten die van oorsprong uit de VS, China, Korea en Japan komen,  staat weer volop in bloei langs de oude muur bij de orangerie. Een zee van paarsblauwe, heerlijk geurende bloemen, een lust voor het oog!

Deze enorme klimplant, met een respectabele leeftijd, staat al meer dan negentig jaar te pronken op deze plek. Als deze kon praten….

Er bloeit op Te Werve nog een heel bijzondere plant, de paarse schubwortel (Lanthraea clandestina) uit de bremraapfamilie. Deze plant kan altijd op veel belangstelling rekenen omdat ze vrij zeldzaam is.  

De paarse schubwortel komt oorspronkelijk uit Zuidwest Europa en is hier en daar ingeburgerd in oude parken en landgoederen. Ze gedijt goed op schaduwrijke en wat vochtige plekken en parasiteert op wortels van loofbomen en struiken.

De waardplant heeft weinig last van de Paarse schubwortel omdat ze tijdens de lente-sapstroom bloeit en zaad vormt, daarna sterft het bovengrondse deel af.  

Haar opvallend paarse bloemen zijn te zien laag bij de grond, net boven het afgevallen blad, tussen de struiken en bomen. Hoe langer je kijkt hoe meer paarse schubwortel je ziet. Het maakt me blij dat er dit jaar veel meer plekken zijn waar ze haar bloemen laat zien. De bloemen groeien rechtstreeks uit de wortelstok, ze heeft geen blad en geen bovengrondse stengel. Ze bloeit van maart tot mei en wordt bestoven door hommels. Als de zaden rijp zijn, worden ze  met grote snelheid uit de vrucht geslingerd.

Tot slot nog aandacht voor Hondsdraf (Glechoma hederacea) uit de lipbloemenfamilie, een prachtig plantje dat in het wild zeer algemeen voorkomt. Haast niet te geloven maar het wordt door sommige mensen als onkruid bestempeld.

Bijzonder is dat hoe zonniger de standplaats is, des te kleiner de bladeren zijn. Hierdoor vallen de bloemen beter op.

Deze kruipende en geurende bodembedekker kan, vooral in de lente, hele paars/blauwe tapijten vormen.

Ze heeft voorkeur voor wat vochtige plekken. Ze bloeit van maart tot juni en in de zomer breidt deze plant zich over de grond uit met lange uitlopers, net zoals klimop dat doet.

Het plantje werd vroeger gebruikt als huismiddeltje omdat het ontstekingsremmende eigenschappen heeft.

Terwijl ik dit blog voorbereid en tussendoor even een wandeling op Te werve maak, zie ik dat grote velden gele voorjaarszonnebloemen op punt van bloeien staan en binnen afzienbare tijd Te Werve weer geel zal kleuren. Wonderlijk, hoe alles telkens verandert.

IG 19-04-2025

Wikipedia, Floron verspreidingsatlas

foto’s JG

HET IS WEER LENTE

En dat is volop genieten op Te Werve. De bomen beginnen al uit te lopen. De magnolia’s staan volop in bloei. Voor een korte periode…dat wel.

De geur van de daslook komt je op sommige plekken alweer tegemoet.

Het speenkruid bloeit intens geel en de sleutelbloemen met hun zachtgele tinten staan al volop te pronken.

De dikke, kleverige knoppen van de paardenkastanjes zijn letterlijk opengesprongen. Wat een prachtig gezicht is dat toch! De ene boom is wat verder dan de andere, afhankelijk van de hoeveelheid zonlicht die gevangen kan worden.

Helemaal blij word ik ook van de aanblik van de treurwilg met zijn hangende takken. Vanaf de overkant van het meer zie ik zijn subtiel zacht geelgroene kleur geflankeerd door het bloesemwit van zijn buurboom weerspiegelen in het water. Hoe anders is dat in andere jaargetijden. Ik besef me hoe bijzonder het is dat alles telkens weer verandert, niets blijft hetzelfde.

Aan de rand van het meer, met aan weerskanten riet, staan prachtige dotterbloemen, met bolle knoppen. Klaar om open te springen om daarna trots hun donkergele bloemen te tonen op de hartvormige glimmende bladeren. In Nederland komt enkel de gewone dotterbloem (Cattha palustris) voor. Dotterbloem is een zeer algemene volksnaam, ze wordt ook wel grote boterbloem, kleine plomp of waterboterbloem genoemd.

Er bloeien al een paar kievitsbloemen, de donker paars geblokte bloemen bungelen als klokken aan hun ranke stengels. Ook een enkele crème witte bloem is al gespot. Kievitsbloemen worden als tuinplant verkocht en komen voor als stinzenplanten. Dit bolgewasje komt oorspronkelijk uit Zuidoost Europa. Bijzonder is dat ze pas na acht jaar tot bloei komen. Wilde kievitsbloemen (Fritillaria meleagris) zijn zeldzaam en komen nog maar op een paar plekken voor in Nederland, vooral in de natte natuurgebieden rondom Zwolle. Bijna niet te geloven dat ruim vijftig jaar geleden de kievitsbloemen in grote bossen werden aangeboden op de Zwolse markt. Nu snap ik waar de naam Zwolse tulp vandaan komt, zoals kievitsbloemen ook genoemd worden.

Familie van de wilde kievitsbloem is de keizerskroon (Fritillaria imperialis) Deze staat ook al te bloeien op Te Werve. Net als de kievitsbloem komt deze uit de leliefamilie (Liliaceae). De keizerskroon is ook een bolgewas. De stevige snel groeiende stengel wordt wel 90-120 cm hoog. De grote klokvormige gele bloemen zijn in cirkelvormige bloeiwijze gerangschikt.

De rode kelkzwam, tot mijn vreugde veelvuldig aanwezig dit jaar, is alweer een beetje op z’n retour. Wat hebben we weer genoten van deze prachtige glimmend rode kleur in hun beige kommetjes.

Het zaagseizoen is voorbij en de houtsnippers zijn verdeeld over de binnenpaden. De buitenpaden zijn voorzien van een nieuwe laag schelpen. Alles ziet er weer spic en span uit op Te Werve.

Tijdens de rondleiding voor de donateurs vorige week zagen we een eend een zojuist gevangen rivierkreeftje verorberen.

Ook de dieren hebben het voorjaar in hun kop. Hé, wat doet die eend daar in de struiken? Wordt daar al een nest gebouwd? De hamerende specht laat zich weer veelvuldig horen. Er zijn al baltsende ijsvogeltjes gesignaleerd. De havik is gezien en de buizerds. Zo kan ik nog wel even doorgaan. Het is weer lente!

IG 248-03-2025

foto’s JG

bron: Wikipedia, Obsidentify, IVN en Landschap Overijssel