OVERVLOED

Te Werve is een plek met een rijke geschiedenis. Naast de vele verhalen en herinneringen laten ook de seizoenen hun rijkdom zien. De herfst en winter met enorme hoeveelheden vallende bladeren, de geur van verteerde aarde en vele soorten paddenstoelen. Het voorjaar met uitbarstende knoppen, tere bloesems, bloeiende stinzenplanten en… niet te vergeten, de geur van daslook. En dan nu, de zomer, met prachtig bloeiende bloemen en een overvloed aan rijp fruit.

De kerspruimen hangen dit jaar boordevol met prachtig geel-oranje-rood gekleurde vruchten. Aan de overkant van het meer, langs het binnenpad, hebben we flink moeten ingrijpen en opruimen. Sommige takken van een kerspruim hangen tot op de grond of dreigen af te scheuren omdat ze lood en loodzwaar zijn van de overvloed aan vruchten.

 

De Nederlandse naam, Kerspruim, is bijna een letterlijke vertaling van Prunus cerasifera, de wetenschappelijke naam. Cerasifera, afgeleid van het Latijnse cerasi(kers) en fero(dragen). Prunus komt van het Latijnse pruina, dat geur betekent en verwijst naar de geur van de rijpe vruchten.

Ook bramen zijn weer volop aanwezig. In het voorjaar hebben we achter op het tweede hockeyveld een enorme kerspruim (inmiddels ook overvol met vruchten) bevrijd van een dek aan bramenstruiken. De boom was bijna helemaal aan het zicht onttrokken. Bramenstruiken worden om deze reden regelmatig ingedamd.

Dit jaar zijn berenklauwen massaal aanwezig. Heracleum is een geslacht van ongeveer zestig soorten tweejarigen en overblijvende kruiden in de schermbloemfamilie. Ze zijn werkelijk prachtig, deze planten met hun indrukwekkende bloemschermen. Zoals de naam al doet vermoeden heeft de berenklauw klauwvormige bladeren.

Gewone berenklauw (Heracleum sphondylium) komt van nature voor in Europa, op stikstofrijke vochtige grond in de volle zon en in halfschaduw. Gewone berenklauw kan anderhalf tot twee meter hoog worden en kun je vinden langs dijken, in bermen langs wegen, in graslanden en ruigten.

Tussen de gewone berenklauwen komen we ook wel de reuzenberenklauw (Heracleum mantegazzianum) tegen. De reuzenberenklauw komt oorspronkelijk uit de Kaukasus en hoort hier niet thuis. Hij kan wel vijf meter hoog worden. Met zijn enorme bladeren overwoekert hij alle inheemse plantensoorten. Hij verspreidt zich snel door de grote hoeveelheid zaden die hij produceert.

We weten dat de reuzenberenklauw, vanwege gezondheidsrisico’s, bestreden moet worden. Als mensen in aanraking komen met het sap van deze plant kan dat heftige jeukende vlekken op de huid veroorzaken, vooral onder invloed van zonlicht. De vlekken zien eruit als brandwonden. Oppassen geblazen dus!

 Het is dus belangrijk dat we onderscheid kunnen maken tussen de inheemse soort en de invasieve exoot. Deze laatste, de reuzenberenklauw moet dus verwijderd worden.

De stengel van de reuzenberenklauw, met een diameter van soms wel vijf à tien centimeter, heeft paarsrode strepen en vlekken en ruwe stijve haren. De stengel van de gewone berenklauw is twee à drie cm dik, is éénkleurig groen tot paars en zacht behaard.

Nu we het dan toch over overvloed hebben wil ik, tot slot, de vele ganzen die op Te Werve rondscharrelen nog even noemen. Ganzen hebben bijna geen natuurlijke vijanden. Vooral de Canadese en Nijlganzen zijn massaal aanwezig.

Laatst zagen we twee volwassen ganzen met wel 20 kuikens. We vroegen ons af of deze moderne ganzen ook aan samengestelde gezinnen doen… want zoveel eieren passen toch echt niet allemaal onder één moeder gans.

IG 1-8-2025; foto ganzenkuikens EJ; foto Berenklauw GI

bronnen: obsidentify, waarneming.nl, west-vlaanderen.be en wikipedia.