Opgegraven auto-onderdelen op Te Werve

Opgegraven auto-onderdelen op Te Werve

 

Op het landgoed Te Werve zijn een aantal jaren geleden onderdelen van de Delahaye-auto van Abel Labouchere, bewoner van Te Werve van 1890-1922, tevoorschijn gekomen.

In 1997 kwam er een eind aan de sportactiviteiten op Te Werve, daarna werd het landgoed teruggebracht in de staat van 1922. Toen werd ook een oude gracht, die in 1916 gedempt was, opnieuw opengegraven. Daarbij werden een aantal voorwerpen gevonden, het betrof  twee grote koperen koplampen, twee kleine koplampen, een uitlaatdemper, vijf koppelingsplaten, een zware aandrijfrol, twee brandblussers en nog wat kleinere auto-onderdelen. Met degene die de gracht heeft opengegraven was de afspraak gemaakt dat hij zich zou melden als er voorwerpen zouden worden gevonden. Hij bracht de voorwerpen ‘verpakt’ in de zware blauwe klei van de gracht. Pas na schoonspuiten bleek dan wat de inhoud was. Als eerste werd de uitlaatdemper gevonden.

 Labouchere had zich in 1910 een auto aangeschaft, een Delahaye van het model 440. Het was een landaulette, de auto had aan de achterzijde de mogelijkheid tot extra zitplaatsen onder een soort opvouwbare kap. In 1914 werd het huwelijk van dochter Cornélie Jacqueline met de heer Gerard Haitsma-Mulier gesloten. Het bruidspaar werd met deze auto naar de plechtigheid in de Oude Kerk in Rijswijk gereden.

Na enige studie van automobielhistorie bleek dat het elektrische autolampje in 1912 werd uitgevonden. Men kon daarna op bestelling de, niet ongevaarlijke en bewerkelijke, carbidverlichting laten vervangen door elektrische verlichting. Abel Labouchere, directeur van de aardewerkfabriek ‘De Porceleijne Fles’ kon dat wel betalen. Dat was de verklaring voor de gevonden koplampen.

De auto van Labouchere had zoals veel andere auto’s een geheel houten bovenbouw.

De genoemde uitlaatdemper had aan de uitlaatzijde twee vlamdovers, mogelijk was dit nodig om te voorkomen dat de houten bovenbouw in brand vloog als de uitlaat vuur spoog.

Dit alles gaf nog geen zekerheid over de herkomst van de onderdelen, maar het vinden van de aandrijfrol verschafte meer zekerheid. De Delahaye-automobiel was namelijk de enige auto met een vlakke drijfriem als verbinding tussen motor en achteras. De gevonden aandrijfrol hoort zonder twijfel bij de riemaandrijving en draagt ook een typenummer.

Alle gevonden onderdelen zullen we belangstellende leden van ‘Vrienden van Te Werve’ graag tonen in het fraaie botenhuis.

U krijgt dan ook een weckfles met peultjes te zien die tezamen met de auto-onderdelen werd opgegraven. De peultjes zijn, na meer dan honderd jaar, nog niet bedorven. In dat geval zou de weckfles namelijk uit elkaar gesprongen zijn.

Vroeger kwam er geen grofvuil-auto langs. Als er een gracht werd dichtgegooid greep men de gelegenheid aan om de zolder op te ruimen.