woensdag 30 oktober 2024

 

ZWAMMEN

Wat is het toch mooi in deze tijd van het jaar. Het lijkt wel of er een explosie van paddenstoelen heeft plaatsgevonden, ook op Te Werve. Vaders en moeders komen met hun kinderen kijken naar de - rood met witte stippen - vliegenzwam van kabouter Spillebeen. De paddenstoelen zijn te zien vanaf het fietspad en spontaan komen mensen vragen of ze even dichterbij mogen kijken.

vliegenzwam

De vliegenzwam is een heel bekende soort maar er staan nog zoveel meer prachtige soorten op Te Werve met heel bijzondere namen. Namen die nieuwsgierigheid opwekken, zoals grauwgroene hertenzwam, spekzwoerdzwam, tonderzwam, plooivoetstuifzwam, sombere honingzwam en de zeer zeldzame korstkogelzwam. Geschubde inktzwam, porseleinzwam, zwavelkopje, biefstukzwam en ijsvingertjes die voorkomen van de noordpool tot in de tropen. Die laatste worden vaak gevonden, na korte vochtige periodes, op dood hout van loofbomen. En dan ben ik nog lang niet volledig. De lijst is onuitputtelijk.


Porseleinzwam

Er zitten eetbare soorten tussen maar ook soorten die heel erg giftig zijn. Ik zou me er niet aan wagen!

Een zwam die opvalt is de platte tonderzwam. Het is een houtige zwam die niet eetbaar is. De tonderzwam is een schimmel, een parasiet die groeit op verzwakte bomen totdat deze afsterven. De zwam kan een intensieve witrot veroorzaken. Als een boom eenmaal is aangetast door deze parasiet dan is deze ten dode opgeschreven. Het proces verloopt traag en kan vele jaren duren. Als de boom eenmaal  is geveld gaat de tonderzwam door als saprofyt, wat wil zeggen dat hij verder leeft op dood hout.

De platte tonderzwam heeft een waaiervormige hoed van 10 tot wel 40 cm groot, is roestbruin van kleur en heeft een witte rand. De zwam is van belang voor de voortplanting van veel insectensoorten. Sommige kevers en bijvoorbeeld de sluipwesp leggen er hun larven in. De larven doen zich te goed aan het vruchtvlees.

De tonderzwam heeft zijn naam te danken aan het feit dat vroeger de zwam werd gebruikt voor het maken van tondel, een licht ontvlambaar poeder. Dit poeder stopte men in een tondeldoos, een smal metalen busje. Met een stuk ijzer en een vuursteen werd een vonk gemaakt en het poeder ontvlamde. De vlam werd weer gedoofd door gauw de deksel weer op het busje te doen. Men schoof daarna de bodem van de tondeldoos omhoog zodat het poeder weer tot aan de rand kwam. Aan het einde van de 16e eeuw werd deze tondeldoos gebruikt als aansteker. Pijproken was populair in die tijd.

Verder wordt mijn nieuwsgierigheid gewekt door de biefstukzwam. Deze zwam lijkt werkelijk op een rauwe biefstuk. Op de grote tamme kastanje achter het landhuis zit een prachtig exemplaar. Inmiddels is deze al een beetje aan het verschrompelen, maar wat was ie mooi. Deze zwam is een echte herfstpaddenstoel en komt vaak voor op levende eiken en is sporadisch te vinden op tamme kastanjes. De biefstukzwam is waaiervormig en heeft een smal aanhechtingspunt. De hoed is rood van kleur en het vruchtlichaam is vleeskleurig, Het eetbare vlees is tot 5 cm dik en sappig, Er komt rood gekleurd vloeistof uit. De smaak is zuur en iets bitter. Niet iedereen is enthousiast over de smaak.

Biefstukzwam

Tot slot, giftige paddenstoelen zijn soms nauwelijks te onderscheiden van niet-giftige. Pluk geen paddenstoelen!

bron: obsidentify en wikipedia

IG 28-10-2024

 

 

Geen opmerkingen:

Een reactie posten